یکی از پرطرفدارترین و پرکاربردترین ادویه‌ها، زردچوبه است که به علت رنگ زرد زیبا و طعم گرمی که دارد در غذا‌های زیادی مورد استفاده قرار می‌گیرد. زردچوبه از خانواده زنجبیل است و هندوستان بزرگ‌ترین تولید‌کننده این ادویه می‌باشد.
این ماده طعم و رنگ بی‌نظیری به غذا می‌بخشد و خواص بسیار زیادی برای سلامت بدن دارد. در این مقاله قصد داریم تا خواص این ادویه کاربردی را به طور کامل بررسی کنیم و با اهمیت آن برای قسمت‌های مختلف بدن آشنا شویم تا بهترین خرید ادویه را داشته باشیم.
تاریخچه زردچوبه
هزاران سال است که در قاره آسیا، ریشه گیاه زردچوبه برای درمان‌های گیاهی و سنتی استفاده می‌شود و باعث بهبود سلامتی انسان‌های زیادی شده است. در واقع زردچوبه حاوی ترکیبات کورکومینوئید است و به علت فیتوشیمی بودن، فواید زیادی دارد. این ادویه از روغن‌های فراوانی به نام آتلانتون، تورمرون و زینجیبرن تشکیل شده است و حاوی انواع پروتئین، رزین و قند نیز می‌باشد.
خواص زردچوبه
همانطور که گفتیم زردچوبه حاوی ترکیبات کورکومینوئید است و می‌تواند نقش مهمی در کاهش التهابات و ورم ایفا کند. همچنین مصرف مداوم این ادویه باعث حفظ سلامت قلبی عروقی می‌شود و ترکیبات اثربخش آن از مبتلا شدن به انواع سرطان جلوگیری می‌کند. این ماده خواص بی‌نظیر دیگری نیز دارد که در ادامه به صورت مفصل‌تر مورد بررسی قرار می‌گیرد.
1) کاهش التهاب و ورم مفاصل
کورکومین، ترکیب قوی در ساختار زردچوبه است و طبق مطالعات صورت گرفته می‌تواند در کاهش التهاب و ورم مفاصل نقش مهمی ایفا کند. همانطور که می‌دانید زردچوبه در دستور پخت غذا‌های زیادی وجود دارد و به طور معمول در آشپزی، بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرد. اما مصرف آن به صورت چای و دمنوش نیز امکان‌پذیر است.
شما می‌توانید با ترکیب کردن و جوشاندن یک قاشق چای خوری زردچوبه با چهار فنجان آب، چای زردچوبه درست کنید و آن را به وسیله لیمو یا عسل طعم دار کنید. بدیهی است استفاده از این ادویه، تاثیرات قابل توجهی بر سلامت بدن دارد و مصرف چای آن، خالی از لطف نیست.
2) برخورداری از آنتی اکسیدان
زردچوبه حاوی آنتی اکسیدان است و می‌تواند با مهار پراکسیداسیون و از بین بردن رادیکال‌های آزاد نقش مهمی در پیشگیری از ابتلا به سرطان داشته باشد. علاوه بر زردچوبه، روغن این گیاه نیز حاوی ترکیبات آنتی اکسیدان است و بر اساس تحقیقات صورت گرفته بر روی موش‌ها، نقش مهم این ترکیبات در جلوگیری از استرس اکسیداتیو ناشی از دیابت، انکار نشدنی است.
کورکومین موجود در زردچوبه نیز نقش قابل توجهی در کاهش ایجاد تومور دارد و بر اساس تحقیقات صورت گرفته، احتمال ابتلا به سرطان در کشور‌هایی که مصرف روزانه زردچوبه آن‌ها ۱۰۰ تا ۲۰۰ میلی گرم می‌باشد؛ کم‌تر است.
3) بهبود سلامت مغز و جلوگیری از بیماری‌های عصبی
کورکومین موجود در زردچوبه باعث تجدید حیات سلول‌های مغز و بهبود سلامت آن می‌شود. همچنین ترکیب فعال دیگری به نام آروماتیک تورمرون نیز در زردچوبه وجود دارد که باعث افزایش رشد ۸۰ درصدی سلول‌های بنیادی می‌شود. کورکومین در درمان افسردگی، کاهش استرس و نوروپاتی دیابت نقش دارد و از بروز اختلالات حرکتی جلوگیری می‌کند.
4) جلوگیری از پیری پوست
زردچوبه به علت داشتن رنگدانه‌های کورکومینوئید و تبدیل آن‌ها به آنتی اکسیدان، از سلول‌های پوست در برابر رادیکال‌های آزاد حفاظت می‌کند. این ماده با جلوگیری از ایجاد خطوط و چین و چروک، پیری پوست را به تاخیر انداخته و حتی باعث جوانسازی پوست نیز می‌شود.
5) کمک به درمان دیابت
این ادویه اثربخش باعث کاهش یافتن سطح گلوکز خون می‌شود و از ابتلا به دیابت، پیشگیری می‌کند. همچنین باعث تغییر نحوه عملکرد سیستم ایمنی فعال در بیماران مبتلا به دیابت نوع ۱ می‌شود و تاثیر دارو‌های ایمن‌سازی تجویز شده برای آن‌ها را تقویت می‌کند.
6) بهبود ایمنی بدن
عملکرد بیش از حد بعضی سلول‌های ایمنی، باعث ابتلا به بیمار‌های قلبی و چاقی می‌شود. کورکومین این سلول‌ها را متوقف می‌کند و به دلیل خواص ضد التهابی که دارد سیستم ایمنی بدن را قوی‌تر می‌کند.
7) ضدعفونی‌کننده طبیعی
زردچوبه دارای خواص آنتی باکتریال است و به عنوان یک ضدعفونی‌کننده طبیعی، می‌تواند در مقابله با باکتری‌های مختلفی از جمله e-coli، عالی عمل کند.
8) سم زدایی کبد
ترکیبات موجود در این ادویه با تحریک تولید صفرا کبد، آن را سم زدایی کرده و سموم را از بدن خارج می‌کنند. کورکومین موجود در زردچوبه قدرت اثربخشی بسیار بالایی دارد و حتی در درمان مسمومیت جیوه‌ای نیز به کار می‌رود.
9) ضد درد طبیعی
زردچوبه به عنوان یک مسکن طبیعی، تاثیر قابل توجهی بر کاهش درد‌های آرتروز و حتی قاعدگی می‌گذارد. این ادویه با بهبود گردش خون باعث کاهش یا حذف درد می‌شود و این خاصیت به اثرات ضدالتهابی آن برمی‌گردد.
10) کاهش وزن و افزایش متابولیسم بدن
مصرف زردچوبه باعث کاهش کلسترول و قند خون می‌شود و این امر باعث پیشگیری از ابتلا به بیماری‌های قلبی و دیابت می‌شود. همچنین با مصرف این ادویه، متابولیسم بدن نیز افزایش پیدا می‌کند و کاهش وزن ساده‌تر می‌شود.
11) درمان آکنه و پسوریازیس
زردچوبه به علت داشتن ترکیبات ضد اکسیدان، نقش مهمی در حفظ سلامت پوست دارد. این ماده می‌تواند برای درمان آکنه یا حتی پسوریازیس نیز مورد استفاده قرار بگیرد. زردچوبه با توقف آنزیم‌های التهابی، سطح سیتوکنین را کاهش داده و از پسوریازیس جلوگیری می‌کند. شما می‌توانید از روغن زردچوبه به عنوان شستشو دهنده صورت استفاده کنید و از تاثیرات بی‌نظیر آن برای پوست خود بهره ببرید.
12) درمان رنگدانه‌های پوستی
زردچوبه، خاصیت سفیدکنندگی دارد. این ماده می‌تواند در درمان رنگدانه‌های پوستی موثر باشد و پوست را از عفونت دور نگه دارد. شما می‌توانید هر روز قبل از حمام، مخلوط زردچوبه و عصاره لیمو را به منطقه آسیب دیده بمالید و پس از ۲۰ دقیقه آن را با آب سرد شستشو دهید. توجه داشته باشید که به مدت یک ساعت از نور خورشید دور بمانید تا مناطق اسیب دیده پوست شما التیام یابد.
13) درمان ترک کف پا
زردچوبه به علت داشتن خواص انقباضی، تاثیر قابل توجهی بر درمان ترک کف پا دارد. استفاده کردن از زردچوبه به همراه روغن کرچک و نارگیل، در التیام پاشنه‌های ترک خورده پا بسیار موثر است.
14) حذف سلول‌های مرده پوست
شما می‌توانید به وسیله این ادویه، اسکراب تهیه کنید و سلول‌های مرده پوست خود را از بین ببرید. به این منظور مخلوط یک قاشق سوپخوری زردچوبه، یک قاشق سوپخوری آب، سرکه سیب یا گلاب را بر روی پوست خود ماساژ دهید و پس از ۱۵ دقیقه آن را شستشو دهید. استفاده از این اسکراب دو تا سه بار در هفته پیشنهاد می‌شود.
15) درمان سندرم روده تحریک‌پذیر
روند درمان بیماری‌های گوارشی که با سندرم روده تحریک‌پذیر ارتباط دارند، به وسیله مصرف این ادویه بهبود یافته و سرعت پیدا می‌کند. کورکومین با کاهش دادن مقدار دو آنزیم مرتبط با التهاب، تاثیر قابل توجهی بر درمان بیماری‌های ناشی از التهاب می‌گذارد.
16) فواید زردچوبه برای مو
مخلوط زردچوبه و روغن زیتون، سلامت پوست سر را بهبود بخشیده و شوره سر را از بین می‌برد. همچنین استفاده از زردچوبه برای جلوگیری از ریزش مو نیز توصیه می‌شود. شما می‌توانید ۲۰ دقیقه قبل از شامپو زدن مقدار مساوی از زردچوبه و روغن زیتون را مخلوط کرده و آن را بر روی مو‌هایتان ماساژ دهید.
مطالعه بیشتر : خواص دارچین
17) کاهش عفونت
استفاده از زردچوبه در طب سنتی، برای از بین بردن عفونت‌ها توصیه می‌شود. اضافه کردن این ادویه پرخاصیت به رژیم غذایی منجر به کاهش عفونت‌های ناشی از سرماخوردگی و برونشیت می‌شود و علائم تب، سردرد، آبریزش و احتقان بینی را بهبود می‌بخشد.
همچنین این ماده می‌تواند عفونت چشم و تورم در لایه میانی چشم را کاهش دهد و در درمان بیماری‌های ناشی از عفونت لثه نیز موثر باشد. درمان التهاب مثانه و مشکلات کلیوی نیز با استفاده از زردچوبه سرعت پیدا می‌کند.
سخن پایانی
بهتر است این ادویه پرخاصیت به صورت ارگانیک و از فروشگاه‌های ادویه محلی خریداری شود. انتخاب زردچوبه طبیعی و خالص اهمیت زیادی دارد چراکه ممکن است به صورت مخلوط با مواد دیگر فروخته شود تا رنگ زردتری پیدا کند. زردچوبه هم به صورت چوب و هم به صورت پودر فروخته می‌شود و بهتر است پس از تایید کیفیت، خریداری شود.
همچنین راجع به نگهداری این ادویه، باید توجه داشت که آن را در ظرفی کاملا بسته و در فضای خشک و خنک نگهداری کرد. نور خورشید و گرمای حاصل از آن، رنگ زردچوبه را محو می‌کند و قرارگیری آن در معرض هوا، رنگ و بوی این ادویه را از بین می‌برد.
