شله زرد یک دسر مناسبتی بوده که به دو صورت گرم و سرد مصرف می‌گردد. مزه و طعم عالی این دسر قدیمی و اصیل ایرانی باعث شده تا طرفداران زیادی داشته باشد. شله‌زرد به دلیل پخت آسان اصولا در اعیاد و مناسبت‌های مذهبی به‌عنوان نذری طبخ می‌گردد. همچنین در ماه مبارک رمضان و برای وعده افطار سرو می‌شود.
اصالت این دسر شیرین به شهر کرمان می‌رسد. البته این غذا در کرمان به ابراهیم‌خانی نیز مشهور است. زیرا زمانی که ابراهیم‌خان ظهیرالدوله در کرمان به حکومت رسید، در ابتدا شروع به رسیدگی وضعیت تغذیه مردم شهر نمود. همچنین کاسه‌های مسی را تهیه و نام خود را در آن ثبت کرد. به دستور وی شله زرد طبخ، در کاسه‌ها ریخته شد و سپس بین مردم توزیع گشت.
غذا ابراهیم‌خانی فواید بسیاری مانند داشتن خاصیت آنتی‌بیوتیکی و از بین برنده عفونت، همچنین مقوی معده، قلب و حافظه، مسکن دردهای روماتیسمی و بسیار نشاط‌آور و ضدافسردگی است. علاوه بر آن از لخته شدن خون و بروز سکته‌های قلبی و مغزی جلوگیری کرده و برای افرادی که به سوءهاضمه، نفخ معده، حالت تهوع، اسهال مبتلا هستند، مفید خواهد بود.
در تقویت قوای جنسی، سلامتی پوست و مو هم حائز اهمیت است. همچنین حاوی انواع ویتامین‌های A، B، C و D، پروتئین، کربوهیدرات، فیبر، کلسیم، آهن و پتاسیم می‌باشد. این دسر خوشمزه و مقوی را می‌توان به اشکال مختلف مانند قالبی و یا تک نفره سرو نمود.
مواد لازم برای تهیه شله زرد
برای پخت یک دسر مقوی و خوشمزه به مواد زیر نیاز دارید:
- برنج نیم دانه 2 لیوان
- شکر 4 لیوان
- گلاب نصف لیوان
- زعفران دم‌کرده 2 قاشق غذاخوری
- خلال بادام 100 گرم
- کره 100 گرم
- عرق هل قاشق چای‌خوری
- نمک 1 قاشق چای‌خوری
- دارچین برای تزئین
دستور پخت شله زرد
با اینکه پخت صحیح این غذای سنتی و پرطرفدار نیاز به رعایت فنونی داشته، اما کار چندان دشواری نیست و با رعایت مراحل تهیه این دسر، می‌توان شله زرد فوق‌العاده‌ای آماده نمود. در این قسمت مراحل طبخ این غذا را به ترتیب بیان خواهیم کرد.
-
مرحله آماده‌سازی
در ابتدا مراحل، برنج نیم دانه را پاک کرده و طی چند مرحله باید شسته شود تا زمانی که آب روی سطح برنج کاملا زلال باشد. سپس برنج را آبکش کرده، در ظرفی ریخته و یک لیوان آب سرد و یک لیوان گلاب روی آن بریزید.
برنج را به همان شکل کنار گذاشته تا حدود یک ساعت خیس بخورد. البته بهترین روش در پخت شله‌زرد این است که اجازه دهید برنج حدود هفت الی هشت ساعت در آب خیسانده شود که این زمان باعث نرمی و لطافت دسر هم خواهد شد.
همچنین طبق تجربه برای خوش‌رنگ‌تر شدن دسر، کمی زعفران نیز در هنگام خیساندن برنج به آن اضافه نمایید. سپس بادام‌ها را در کاسه آب ریخته و اجازه دهید تا تقریبا یک ساعت خیس بخورند.
-
مرحله طبخ شله زرد
در این مرحله قابلمه مناسبی را انتخاب کرده و هشت لیوان آب سرد در آن بریزید. قابلمه را روی حرارت قرار داده تا به نقطه‌جوش برسد. پس از جوشیدن آب، برنج را به همراه همان آب و گلاب در قابلمه بریزید و اجازه دهید تا به جوش بیاید.
درصورتی‌که هنگام جوشیدن برنج روی سطح آن کف جمع شد، آن را با کفگیر یا ملاقه چوبی بردارید. در ادامه حرارت را کم کرده تا برنج بپزد. زمانی که برنج در ظاهر پخته شده یا در اصطلاح برنج شکوفه زد، باقی زعفران را به برنج اضافه کنید. پنج دقیقه زمان کافی است که رنگ آن کاملا باز شود و در ادامه شکر را افزوده و خوب هم بزنید.
شله زرد در این قسمت باید مدام هم زده شود تا ته نگیرد. مقداری از بادام‌ها را به مواد افزوده و مجدد هم بزنید. زعفران دم‌کرده و سپس نمک را به شله‌زرد اضافه کنید. در ادامه این دسر خوشمزه را مدام هم زده تا به غلظت و قوام دلخواه برسد. در این هنگام کره را که از قبل به دمای محیط رسیده به دسر اضافه نمایید.
بعد از به قوام رسیدن دسر، حرارت را کم کرده و شعله‌پخش‌کن زیر قابلمه قرار دهید تا آب اضافی آن کاملا تبخیر شود. در غیر این صورت ممکن است با آب انداختن شله زرد مواجه شوید. زمانی که به قوام رسید، شعله اجاق را خاموش کرده و درب قابلمه را با دم‌کنی پوشانده و روی قابلمه قرار دهید.
حدود پانزده دقیقه اجازه دهید تا به همان صورت باقی بماند. این کار باعث خواهد شد تا بعد از خنک شدن شله زرد روی آن ترک نخورد. کمی از آن را در بشقابی ریخته تا خنک شود. سپس آن را بچشید و مزه آن را تست نمایید.
درصورتی‌که مزه آن موردپسند بود، می‌توان آن را در ظرف‌های مورد نظر بریزید و با خلال پسته، دارچین و باقی خلال بادام‌ها تزئین کنید. به یاد داشته باشید که بعد از خنک شدن دسر؛ مزه دقیق، سفتی و شلی آن مشخص می‌شود. بنابراین قبل از تزئین به این موارد دقت نمایید.
برای پخت بهتر و بی‌نقص این دسر علاوه بر رعایت تمامی این مراحل، باید به چند نکته مهم دقت کرد. در این قسمت به بیان این نکات خواهیم پرداخت:
– رعایت دقیق نسبت‌ها تاثیر زیادی درنتیجه عالی پخت این دسر خواهد داشت.
– درصورتی‌که برای طبخ، برنج نیم دانه در دسترس ندارید و قصد استفاده کردن از برنج معمولی را دارید، حتما برنج را از روز قبل و حدود دوازده الی بیست و چهار ساعت خیس نمایید.
– قبل از ریختن شکر به‌هیچ‌وجه برنج را هم نزنید.
– حتما از قابلمه بزرگ‌تری نسبت به حجم دسر استفاده کنید تا هنگام جوشیدن برنج و افزودن مواد، ظرفیت مناسبی وجود داشته باشد و سرریز نشود.
– برخی از افراد برای شفاف‌تر شدن دسر چند دقیقه بعد از افزودن کره، مقدار کمی روغن مایع به آن اضافه می‌کنند. شما نیز می‌توانید از این شیوه استفاده کنید.
– در طبخ این دسر سعی شود از زعفران دم‌کرده بسیار غلیظ استفاده شود تا رنگ بهتری داشته باشد.
– برای دم کردن زعفران ابتدا آن را پودر کرده و سپس در مقابل هر یک قاشق چای‌خوری زعفران، دو قاشق سوپ‌خوری آب جوش و یک‌تکه یخ متوسط در ظرف بریزید تا رنگی خوش و فوق‌العاده داشته باشد.
– می‌توانید به‌جای عرق هل، از پودر هل سفید نیز استفاده نمایید. در نظر داشته باشید عطر و بوی عرق هل بیشتر از هل سفید و عطر و بوی هل سفید بیشتر از هل سبز است.
– درصورتی‌که هنگام پخت متوجه شدید آب برنج کم است اما برنج هنوز نپخته، می‌توانید مقداری آب به قابلمه اضافه کنید. البته این آب حتما باید کاملا جوش باشد.
سخن پایانی
با وجود اینکه شله زرد دسر بسیار خوشمزه‌ای بوده، اما به دلیل شیرینی زیاد نباید بیش‌ازحد اعتدال مصرف شود. این دسر بسیار آسان بوده و مدت‌زمان کمی برای پخت نیاز دارد. شما با رعایت نکات و مراحل پختی که در متن بالا بیان شد؛ خواهید توانست دسر فوق‌العاده‌ای را برای دورهمی‌ها و مهمانی‌های دوستانه و رسمی تدارک ببینید.
