امروزه که بخاطر مشکلات زیست محیطی آمار بیماری ها بالا رفته، بهتر است به طب کهن مراجعه کنیم و از آن درس هایی برای زندگی بهتر بگیریم. گیاه زنجبیل در گذشته های دور از ارزش زیادی بر خوردار بوده است. البته اکنون نیز این ارزش را در بعضی نقاط مانند چین حفظ کرده است. در ادامه بیشتر با خواص زنجبیل گیاه بی‌نظیر آشنا خواهیم شد.
زنجبیل گیاهی است گل دار که عطر و طعم نسبتا تندی دارد. این گیاه بر خلاف بسیاری از گیاهان، ساقه زیر زمینی دارد و در بازار به صورت تازه، پودر، خشک یا به شکل عصاره یافت می شود.
تاریخچه زنجبیل
زنجبیل گیاهی کهن و دارویی بوده که بیش‌ترین کاربرد را در طب باستانی دارد. این گیاه بیشتر در مناطقی از آسیا کشت و مورد استفاده قرار می گرفت. مناطقی مانند هند، ایران و…بیش‌ترین مصرف زنجبیل را در زمان قدیم داشته اند. البته بعضی از کشور های آمریکایی نیز از این محصول استفاده می-کردند. زنجبیل از جایگاه بالایی در بین طب چینی بر خوردار است و حتی در طب سنتی ایرانی نیز بسیار معروف و محبوب می‌باشد.
نام این گیاه در طب سنتی ایرانی به ژنگویر معروف بوده است که بعدها بخاطر عرب ها نام آن به زنجبیل تغییر یافت. اولین فردی که خواص زنجبیل را کشف کرد، دانشمند یونانی بود که در سده یکم میلادی آن را نیز ثبت کرد. در آن زمان بیشتر از این گیاه برای چاشنی غذا استفاده می‌شد. این گیاه زرد رنگ، طبعی گرم دارد و یکی از بهترین افزودنی ها برای دمنوش ها است. این گیاه بیشتر به صورت پودر زنجبیل مورد استفاده قرار می‌گیرد.
ارزش غذایی زنجبیل
زنجبیل علیرغم ارزش غذایی کم خود، از خواص بسیار زیادی برخوردار است. پودر زنجبیل در هر 100 گرم 335 کیلوکالری دارد. ریشه گیاه رنجبیل هم در هر 100 گرم حاوی حدود 80 کیلوکالری می‌باشد. بنابراین مواد تشکیل دهنده آن در دو دسته مواد اولیه و مواد معدنی طبقه بندی می‌شود. هر 100 گرم زنجبیل فاقد کلسترول بوده و از مواد زیر تشکیل شده است:
الف) مواد اولیه
مواد تشکیل دهنده زنجبیل عبارتند از
• کربوهیدرات 71 گرم
• پروتئین 9 گرم
• چربی 4 گرم
• فیبر 14 گرم
• قند 3 گرم
• آب 10 گرم
ب) مواد معدنی
از مواد معدنی تشکیل دهنده زنجبیل می¬توان به موارد زیر اشاره کرد
• کلسیم 114 میلی گرم
• آهن 20 میلی گرم
• منیزیم 214 میلی گرم
• فسفر 168 میلی گرم
• سدیم 27 میلی گرم
• پتاسیم 132 میلی گرم
• مس 48/0 میلی گرم
خواص زنجبیل
این گیاه به دلیل داشتن عطر و طعمی عالی و حتی خواص بی نظیری که دارد، باید بسیار مورد استفاده قرار بگیرد. از خاصیت‌های زنجبیل می‌توان به ضد استرس، درمان حالت تهوع، کاهش وزن، درمان آرتروز، کاهش کلسترول و…. اشاره کرد پس در هنگام خرید ادویه برای منزل از زنجبیل غافل نشوید.
1) درمان حالت تهوع
گفته می‌شود که زنجبیل به درمان حالت تهوع های بعد از عمل یا بعد از شیمی درمانی و حتی حالت تهوع دوران بارداری کمک می‌کند. مصرف یک تا یک و نیم گرم پودر زنجبیل موجب می¬شود تا حالت تهوع کاهش پیدا کند.
2) درمان آرتروز
بیماری آرتروز که در اثر خراب شدن مفاصل بروز می‌کند؛ یک بیماری بسیار اذیت کننده است، زیرا ممکن است مفصل سفت شود و دیگر برای مدتی کوتاه حرکت نکند. همچنین امکان دارد در هنگام حرکت مفاصل، باعث احساس درد شدیدی در این ناحیه شوید.
3) کاهش قند خون
به نظر می‌رسد که پودر زنجبیل برای بیماران دیابتی بسیار مفید است و حتی خاصیت ضد دیابت را دارد. مصرف این گیاه در صبح و به صورت ناشتا، به درمان بیماران دیابت نوع 2 کمک می‌کند.
4) کاهش کلسترول
بالا بودن کلسترول خون، مخصوصا در بیماران دیابتی موجب فشار خون بالا و حتی سکته مغزی می‌شود. این گیاه قدرت بالایی در کاهش کلسترول را دارد و می‌تواند در درمان این بیماری به شما کمک کند.
5) جلوگیری از سرطان
زنجبیل خام به دلیل دارا بودن گینجرول خاصیت ضد سرطان دارد. زنجبیل می‌تواند جلوی سرطان های کبد، سینه، روده و…. را بگیرد و یک داروی ضد سرطان محسوب شود.
6) درمان سرما خوردگی و کرونا
گیاه زنجبیل به دلیل دارا بودن خواص آنتی هیستامینی، به سرعت راه های تنفسی را تحریک می‌کند و در صورت گرفتگی راه تنفسی سریع‌تر باز می‌شود.
7) مقابله با عفونت
زنجبیل به دلیل خاصیت ضد باکتری و ویروسی که دارد؛ بهترین دارو برای جلوگیری از بیماری های عفونی مانند التهاب لثه و پریودنیت است. در بعضی موارد گفته شده است که زنجبیل خاصیت این را دارد تا راه های تنفسی‌ای که توسط عفونت بسته شده است را، باز کند و از ابتلا به این نوع بیماری ها جلوگیری نیز می‌کند.
پیشنهاد مطالعه : خواص زردچوبه
8)بیماری های معده
موثر‌ترین دارو برای هضم بهتر غذا زنجبیل است. زیرا با تحریک صفرا سبب ترشح اسید شده و به هضم غذا کمک شایانی می¬کند. دمنوش زنجبیل که در ادامه روش تهیه آن را توضیح می‌دهیم هم برای درمان ناراحتی های معده مانند سوزش سر دل، اسهال، نفخ و…. بسیار مفید است.
زنجبیل و کاربرد های اختصاصی آن
زنجبیل خواص زیادی دارد که در ادامه درباره خاصیت‌های آن به صورت مجزا برای آقایان و بانوان توضیح خواهیم داد.
الف) خواص زنجبیل برای مردان
از خواص زنجبیل برای مردان می‌توان به جلوگیری از درد های عضله بعد از بدنسازی، جلوگیری و درمان التهاب بیضه، سلامتی عمومی مردان و…. اشاره کرد.
1) بدنسازی
یکی از خواص زنجبیل برای مردان، خواص ضد درد آن است که برای افرادی که تازه بدنسازی را شروع کرده اند بسیار مفید است.
2) التهاب بیضه
2) التهاب بیضهروغن زنجبیل یکی از بهترین تسکین دهنده های درد بیضه است. بیضه های مرد از حساس ترین قسمت های بدن است و در هنگام التهاب، دردی بیشتر از درد زایمان دارد. با روغن زنجبیل و ماساژ بیضه ها، می¬توانید درد بیضه را کاهش دهید.
3) سلامت عمومی مردان
برخی بیماری ها در مردان شایع تر از زنان است و به همین دلیل جهت حفظ سلامت عمومی مردان و جلوگیری از این بیماری ها، می¬توان از زنجبیل استفاده کرد.
ب) خواص زنجبیل برای بانوان
همانطور که زنجبیل برای مردان مفید است، به همان نسبت برای زنان نیز کاربرد دارد که در ادامه می‌خواهیم بیشتر در این باره صحبت کنیم.
1) دوران بارداری
در قسمت‌های قبلی اشاره کردیم که زنجبیل خاصیت ضد تهوع دارد و در دوران بارداری میتوانید برای جلوگیری از تهوع، زنجبیل مصرف کنید. حتما دقت کنید در دوران بارداری بیش از 1 گرم از زنجبیل استفاده نکنید و قبل از مصرف با پزشک خود صحبت کنید.
2) قاعدگی و پریود
به نظر می‌رسد که در زنجبیل ترکیباتی به کار رفته است که باعث درمان و تسکین درد های دوران قاعدگی می‌شود. زنجبیل را می‌توان با دارو هایی همانند استامینفون و حتی ایبوپروفون مقایسه کرد.
روش های مصرف زنجبیل
• از پودر زنجبیل یا زنجبیل تازه می‌توان در طعم دهی به انواع سوپ و سبزیجات استفاده کنید.
• در ساخت شکلات، آبنبات، شیرینی و تنقلات نیز، زنجبیل مورد استفاده قرار می‌گیرد.
• زنجبیل تازه یا پودر شده آن برای تهیه دمنوش ها کاربرد دارد.
• شما میتوانید از آب زنجبیل برای ساخت اسموتی و ترکیبات جذاب آبمیوه‌ای نیز مصرف کنید.
سخن پایانی
در آخر در نظر داشته باشید که حدقل هفته ای یک‌بار از زنجبیل تازه یا پودر آن در دمنوش ها یا به عنوان طعم دهنده غذا استفاده کنید. اگر نمی‌توانید زنجبیل تازه مصرف کنید؛ حتما از پودر زنجبیل استفاده کنید، زیرا زنجبیل به عنوان دارو هزار درد شناخته شده است.
