نحوه نگهداری برنج پخته

ممکن است شما هم پس از یک میهمانی پرجمعیت یا حتی بعد از یک وعده غذایی معمولی، با مقدار زیادی برنج اضافه روبرو شوید. همچنین برخی افراد شاغل هستند و گاهی مجبور می­‌شوند برنج را از روز قبل آماده کنند. در چنین شرایطی اکثر خانم­‌های خانه‌­دار این سوال را می‌­پرسند که:”برنج پخته شده را چطور باید نگهداری کرد؟”. نحوه نگهداری برنج پخته به طوری که خراب نشود و مجددا قابل استفاده باشد، نکات خاصی دارد که باید آن­ها را رعایت نمود. ما در این مقاله تمام ترفندها برای نگهداری طولانی مدت انواع برنج پخته را به شما آموزش می­‌دهیم.

زمان نگهداری برنج پخته شده

 

آیا برنج پخته شده مانده عوارضی دارد؟

زمانی که برنج پخته شده مانده باشد؛ باعث به وجود آمدن باکتری ها و آلودگی ها در آن می‌شود؛ که استفاده آن سبب به وجود آمدن بیماری خواهد شد. باکتری که برنج پخته و مانده از خود تولید می کند باعث ایجاد تهوع، گرفتگی عضلات، اسهال خواهد شد. بنابراین استفاده از برنج پخته شده؛ سبب مسمومیت می‌شود‌. از نشانه ‌های این مسمومیت می‌توان به اسهال آبکی، درد ماهیچه شکمی و… اشاره کرد. استفراغ  نیزممکن است همراه با اسهال باشد. پس از مصرف برنج مانده و آلوده نشانه های آن در مدت ۵ تا ۶ ساعت قابل شناسایی می‌باشد.

 برخی گمان می‌کنند زمانی که برنج در یخچال نگهداری شده؛ امکان خراب شدن یا به اصطلاح ترش شدن آن وجود ندارد؛ اما بر خلاف این نظر باکتری به نام باسیلوس که  در برنج به وجود می‌آید؛ باعث فاسد شدن برنج پخته می‌شود؛ نیز در دمای یخچال متوقف نخواهد شد و هاگ های موجود در این باکتری مقاومند؛ و نه تنها در سرما از بین نمی‌روند؛ بلکه بعد از چند روز نگهداری در یخچال با محیط سرد آن سازگاری پیدا کرده؛ و رشد می‌کند. بنابراین رشد باکتری ها موجب خراب شدن برنج می‌شود.

 زمانی که برنج را برای استفاده و گرم کردن از یخچال خارج می کنید؛ دیگر نباید آن را برای مصرف مجدد نگهداری کنید. انجام این کار می‌تواند رشد باکتری و روند ترش شدن برنج را سریع تر کند؛ درنهایت مصرف آن عوارض و آسیب های زیادی در پی خواهد داشت. از نشانه‌ های ترش شدن برنج؛ خشک شدن دانه های برنج می‌باشد. بنابراین در صورت بروز این نشانه ها نباید از آن برنج استفاده شود؛ و برای جلوگیری از مسمومیت آن را دور بریزید.

پزشکان تغذیه توصیه می­کنند که از مصرف مداوم غذاهای مانده پرهیز شود. غذاهای فریز شده و مانده حاوی باکتری مضری به نام باسیلوس هستند که می‌­تواند سبب مسمومیت غذایی و ابتلا به اسهال و استفراغ شود. به همین دلیل بهتر است خانم­‌های خانه‌­دار غذا را به اندازه تعداد نفرات بپزند تا مجبور نشوند غذاهای مانده را نگهداری و چندین بار مصرف کنند.

درصورتی که برنج را درون ظرف دردار و در یخچال یا فریزر نگهداری کرده باشید، احتمال مسمومیت وجود ندارد؛ با این حال خشک و سفت شدن برنج یا بوی نامطبوع و غیرعادی می­‌تواند نشانه این باشد که برنج فاسد شده است. در چنین مواقعی از مصرف برنج خودداری کنید. همچنین درصورتی که برنج را بیش از دو ساعت خارج از یخچال نگهداری کرده باشید امکان دارد فاسد شده باشد. پس به طور کلی بهتر است با مشاهده هرگونه تغییر رنگ، مزه یا بوی برنج از مصرف آن خودداری کنید. با مصرف برنج فاسد، فرد پس از حدود 6 الی 12 ساعت دچار علائمی مثل استفراغ، حالت تهوع یا اسهال می‌­شود. اگر با این علائم مواجه شدید هرچه سریعتر به پزشک مراجعه کنید.

نحوه سرد کردن و نگهداری برنج پخته شده

همانطور که گفته شد با نگهداری برنج در دمای محیط احتمال تکثیر باکتری باسیلوس دربرنج افزایش می‌­یابد و مصرف آن می­‌تواند منجر به مسمومیت غذایی و آسیب به دستگاه گوارش شود. بنابراین اگر برنج اضافی دارید و می­‌خواهید آن را برای استفاده­‌های بعدی نگهداری کنید، باید برنج را به سرعت سرد کرده و در یخچال یا فریزر بگذارید. برای سرد کردن برنج پخته شده می­‌توانید آن را در چند ظرف تقسیم کنید و ظروف را داخل آب سرد قرار دهید تا برنج به سرعت خنک شود. پس از آن می­‌توانید برنج را بسته­‌بندی کرده و در یخچال یا فریزر قرار دهید.

نحوه سرد کردن و نگهداری برنج پخته شده

 

1.نگهداری برنج پخته در یخچال

اولین نکته برای نگهداری برنج پخته شده این است که برنج را در دمایی بین 5 الی 23 درجه سانتی­گراد نگهداری کنید. برنج را به مدت طولانی در دمای محیط نگه ندارید، چرا که با این کار احتمال رشد باکتری و فاسد شدن برنج وجود دارد. بنابراین باید برنج‌­های اضافی را سریعا سرد کنید و در یخچال بگذارید. پزشکان تغذیه اعلام کرده­‌اند که برنج پخته شده را می­‌توان به مدت 3 الی 4 روز در یخچال نگهداری کرد. برای نگهداری برنج پخته درون یخچال، حتما از ظروف دردار استفاده کنید. از قرار دادن برنج بدون درپوش در داخل یخچال خودداری کنید؛ این کار سبب جذب آلودگی­‌ها توسط برنج و در نتیجه خراب شدن آن می­‌شود.

علاوه بر این زمانی که برنج را بدون درپوش در یخچال قرار می­‌دهید، برنج به سرعت رطوبت خود را از دست داده و خشک می‌­شود؛ بنابراین دیگر قابل خوردن نیز نخواهد بود و طعم آن عوض می­‌شود. مهم­ترین نکته بهداشتی که در نگهداری برنج پخته باید آن را رعایت کنید این است که از تماس برنج با سبزیجات، میوه‌­ها و مواد غذایی خام جلوگیری کرده و ترجیحا این مواد را در طبقات جداگانه یخچال قرار دهید.

 

نگهداری برنج پخته در یخچال

 

2.نگهداری برنج پخته در فریزر

اگر قصد دارید برنج را برای مدت طولانی­‌تر مثلا بیش از یک هفته نگهداری کنید، می‌­توانید آن را فریز نمایید. با قرار دادن برنج پخته در فریزر ماندگاری آن بیشتر می­‌شود. برای این کار ابتدا اجازه دهید برنج در دمای محیط سرد شود، سپس آن را درون کیسه­‌های مخصوص فریزر ریخته و هوای اضافی کیسه را بگیرید. دقت کنید که درب کیسه کاملا بسته شود و امکان نفوذ هوا وجود نداشته باشد.

 

نگهداری برنج پخته در فریزر

 

نحوه گرم کردن برنج یخ­‌زده

زمانی که می­‌خواهید برنج فریز شده را مصرف کنید با استفاده از روش های زیر برنج را گرم کنید:

  • برنج را به همراه کمی آب در قابلمه بریزید و روی حرارت ملایم بگذارید تا گرم شود.
  • برای گرم کردن برنج به کمک ماکروویو باید درجه آن را روی ملایم تنظیم کنید و پس از اینکه یخ برنج باز شد، می­‌توانید حرارت ماکروویو را بیشتر کنید.

هرگز برنج یخ‌­زده را در دمای محیط رها نکنید تا یخ آن باز شود. برای گرم کردن برنج پس از خارج کردن آن از فریزر، باید آن را سریعا روی حرارت گذاشته یا داخل ماکروویو قرار دهید. اگر می­‌خواهید قبل از گرم کردن، برنج از حالت انجماد خارج شود می­‌توانید آن را چند ساعت قبل از فریزر بیرون آورده و در یخچال قرار دهید. نکته مهمی که باید به آن توجه داشته باشید این است که هرگز نباید برنجی که پس از یکبار منجمد شدن آن را گرم کرده‌­اید، دوباره داخل فریزر بگذارید. گرم و سرد کردن­‌های متوالی برنج پخته، باعث می‌­شود فضا برای رشد باکتری­‌های خطرناک فراهم شده و برنج مسموم شود.

در هنگام گرم کردن برنج پخته لازم است مطمئن شوید که همه قسمت­‌های آن کاملا گرم شده­‌اند. برای این کار هر چند دقیقه برنج را هم بزنید تا حرارت به تمامی قسمت­‌های آن برسد. حرارت شعله یا ماکروویو را کم کنید و اجازه دهید برنج به آرامی گرم شده و از سوختن آن جلوگیری شود.

 

نحوه گرم کردن برنج یخ­‌زده

 

 چطور متوجه خراب شدن برنج پخته شویم؟

همانطور که گفتیم برای نگهداری برنج راه‌ هایی وجود دارد؛ که در صورت رعایت  آن موارد؛ برنج قابلیت این را دارد که در یخچال به مدت چهار روز و در فریزر به مدت چند ماه سالم ‌بماند. اما در صورت خراب شدن برنج نباید آن را مصرف کرد؛ چرا که موجب بروز آسیب‌های جدی در بدن خواهد شد. بنابراین از آنجا که مصرف برنج پخته مانده باعث مسمومیت خواهد شد؛ باید بدانید در چه صورت برنج پخته شده دیگر قابل استفاده نیست؛ برای تشخیص برنج فاسد راه های مختلفی وجود دارد. در مرحله اول برنج را بو کنید. برنجی که فاسد و خراب است؛ بوی نامطبوع و زننده ای  دارد که به راحتی قابل تشخیص است. راه دیگر تشخیص برنج فاسد ظاهر و بافت برنج است؛ زمانی که برنج خراب و فاسد شده باشد بافت آن چسبناک و لزج خواهد شد. یکی دیگر از راه های تشخیص فاسد شدن برنج این است که دنبال لکه و کپک زدگی باشید؛ زیرا هنگامی که برنج فاسد شده باشد دارای لکه های کپک زده که به رنگ‌های آبی، سبز، یا سیاه روی برنج می باشد. بنابراین در صورت مشاهده کردن این علائم حتما برنج را دور بریزید.

چرا همیشه مسموم نمی‌شویم؟

اگر برنج پخته شده و مانده مصرف کرده اید و مسموم نشدید به این دلیل نیست؛ که برنج خراب نبوده و مشکلی برای شما پیش نمی‌آید. بلکه عواملی مثل مقاومت بدن شما می‌تواند باعث مسموم نشدن شما باشد. با توجه به تحقیقات انجام شده زمانی که اسید معده شما درسطح بالایی می‌باشد؛ علاوه بر کمک به تجزیه غذا می‌تواند؛ بدن شما را نیز در برابر مسمومیت حفظ کند. بنابراین اسید معده در چنین شرایطی مانند؛ فیلتر عمل کرده و میکروب ‌ها را از معده به روده منتقل می‌کند؛ و در نتیجه شما دچار مسمومیت و عوارض ناشی ازآن نخواهید شد.

سخن پایانی

امروزه بسیاری از افراد به دلیل مشغله زیاد، فرصت کافی برای پخت غذا در هر وعده غذایی را ندارند. از همین رو ممکن است از غذای مانده یا غذاهای فریز شده استفاده کنند. البته باید توجه داشت که مصرف مداوم غذاهای فریز شده یا چند بار گرم شده، سلامت فرد را به خطر می­‌اندازد و بهتر است تا حد ممکن از غذای تازه و گرم استفاده کرد. با این حال چنانچه مجبور هستید غذاهای مانده را مجددا گرم کنید، بهتر است به خوبی با نحوه نگهداری برنج پخته آشنا باشید تا دچار مسمومیت­‌های غذایی نشوید. ما در این مقاله به مهم­ترین نکات نگهداری برنج پخته شده اشاره کردیم بنابراین با رعایت این نکات، در حفظ سلامت خود و خانواده­‌تان بکوشید.

 

سوالات متداول

  1. برنج پخته شده چند ساعت می تواند خارج از یخچال باقی بماند؟ نهایتا تا دوساعت بیشتر نمی توانید برنج پخته شده را در محیط بیرون قرار دهید و چنانچه قصد دارید برنج پخته شده را نگهداری کنید، از یکی از روش هایی که در این مقاله شرح داده شد استفاده کنید.
  2. مدت زمان ماندگاری برنج پخته شده در یخچال چقدر می باشد؟ شما می توانید برنج پخته شده را 3 الی 4 روز در یخچال نگهداری کنید و چنانچه قصد دارید بیش از نگهداری کنید حتما در فریزر قرار دهید.
  3. آیا برنج خیس شده در یخچال قابل نگهداری می باشد؟ چنانچه به آن نمک بزنید و آب آن را پیوسته عوض کنید می توانید برنج خیسه شده را 3 الی 4 روز داخل یخچال نگهداری کنید.