مقدمه
خانواده یک گروه انسانی است که بخشی از یک جامعه را تشکیل میدهد. این گروه درکنار باقی احتیاجات به بقا و دوام نیاز دارد. یکی از عوامل مهم برای حفظ و بالندگی یک خانواده، مدیریت مالی آن است. مدیریت مالی خانواده با همکاری و در کنار همه‌ی اعضاء، باعث می‌شود این شم مدیریتی به فرزندان منتقل شود و آن‌ها هم در آینده به خوبی هزینه را به سمتی که می‌خواهند هدایت کنند. همه‌ی خانواده‌ها به مدیریت مالی احتیاج دارند اما در بعضی مواقع مانند دوران رکود اقتصادی که امروز گریبان گیر مردم عزیز کشورمان است؛ این قضیه مهم‌تر تلقی می‌شود. در این متن با 15 نکته‌ی ساده و کارآمد برای کاهش هزینه‌های خانوادهآشنا خواهیم شد.
لزوم مدیریت مالی در خانواده
وقتی حرف از خانواده به میان می‌آید یعنی یک گروه که از دو یا چند نفر تشکیل شده است. این گروه که بخشی از اجتماع محسوب می‌شود، رهبر یا رهبرانی دارد تا خانواده را راهنمایی کند و سرپرستی امور را به دست بگیرد. بنا به شرایط مختلف، سرپرست خانوار میتواند پدر، مادر یا یکی از فرزندان باشد. این لزوماً به این معنی نیست که باقی افراد در تأمین هزینه‌های خود اقدامی انجام نمی‌دهند یا استقلال ندارند. کسب درآمد برای شخصیت هر فردی لازم است و به اعتماد به نفس و پرورش او کمک میکند. اما معمولاً تأمین نیازهای بنیادین و اصلی خانواده که همه در آن سهیم هستند بر عهده‌ی سرپرست خانوار است. از آنجایی که بخش اصلی این امر بر دوش یک نفر است طبیعتاً او باید قدرت کنترل و مدیریت هزینه‌ها را داشته باشد یا کسب کند. او اکنون باید به جز خود، به افراد گروه هم نگاه کند و نیازها و خواسته‌های باقی افراد را هم در نظر بگیرد. همچنین خانواده مانند گروههای موقتی نیست، خانواده در طول زمان قوام دارد و در آینده هم خانواده محسوب می‌شود. در نتیجه سرپرست خانوار باید آینده‌نگر باشد تا گستره‌ی دید خود را وسیعتر کند. مدیریت مالی یکی از کارهایی است که در این مواقع به کمک افراد می‌آید. مدیریت مالی، مقدار ورودی درآمد و خروجی خرج شده را کنترل میکند و برای مقدار آن برنامه‌ریزی میکند. پس انداز برای آینده همانطور که ذکر شد به مبحث آینده‌نگری خانواده بازمی‌گردد.
فواید مدیریت مالی خانواده
در هیچ زمانی کار کردن برای کسب درآمد کار راحت و دلخواهی نبوده است؛ در نتیجه درآمد و یا دست‌آورد همیشه با ارزش تلقی می‌شده است. جدا از هر مدیریت و حسابرسی، دانستن ارزش آنچه که به دست آمده یکی از ضروریات برای هر فرد است. با دانستن ارزش چیزی که به دست آمده، زحمتی که در قبال آن انجام شده فراموش نمی‌شود و آن را بدون منت نمی‌کند. هنگام خرج کردن مقداری پول تصمیمات عاقلانه‌تر گرفته می‌شوند و همچنین لذت مالکیت بیشتر حس خواهد شد. مدیریت مالی خانواده در کنار آینده‌نگری میتواند خانواده را در مواجهه با عوامل پیش‌بینی نشده محافظت کند. انواع بیماری‌ها و عمل‌های جراحی، تصادف‌ها، جشن‌ها، از دست دادن شغل و گزینه‌های پرهزینه‌تر برای تکمیل تحصیل فرزندان از این نوع هستند. به هر حال زندگی فقط امروز نیست و فرزندان برای ساختن آینده‌ی تحصیلی یا سرمایه‌ی شغلی در ابتدا به کمک والدین یا بزرگترهای خود نیاز دارند.
15 نکته برای کاهش هزینه‌های خانواده: از خرید عمده تا نرم افزار حسابداری خانگی
1-برای هر چیزی بودجه‌ای تعیین کنید. داشتن سقف هزینه برای خرید میتواند علاوه بر نظم دادن به ذهن شما هنگام خرید، هزینه را کنترل کند و باعث شود هنگام خرید هیجانی برخورد نکنید.
2- به فرزندان خود مدیریت مالی را بیاموزید. کودکان محدوده‌ی انعطاف‌پذیری کمی در مواجهه با خواسته‌هایشان دارند، اما با یاد دادن منطقی و تدریجی آموزه‌ها، آن‌ها را فردی بار میآورید تا ارزش پول به دست آمده را بدانند و آن را عقلانی و سنجیده خرج کنند.
3- غذای خود را درون منزل بپزید و میل کنید. تنوع و معاشرت در محیط‌های مختلف جامعه یکی از لزومات روحیه و شخصیت است اما در محیط خانه هم مواد اولیه‌ی مطمئن‌تری استفاده می‌شوند و هم نحوه‌ی طبخ مورد اعتمادتر است و هم هزینه‌ی کمتری برای خانواده به همراه دارد.
4- اگر موقعیت کاشت سبزیجات و میوه را دارید این فرصت را از خود و خانواده دریغ نکنید. علاوه بر حس خوبی که طبیعت به شما القا میکند، شما را از مواد سموم شیمیایی مضر دور نگه میدارد و محصول سلامت‌تری را نسبت به محصولات پیوندی و هورمونی به شما میدهد. حتی کاشتن کمترین مقدار سبزیجات هم در کاهش هزینه به شما کمک میکند و با پول در نظر گرفته شدهی آن میتوانید کار دیگری انجام دهید. لازم نیست یک باغ یا گلخانهی وسیع داشته باشید؛ شما یک خانواده دارید و نیاز یک خانواده به آن سبزی، میزان بسیار محدودتری نسبت به مقدار تولید یک گلخانه و یا مزرعه است.
کاشتن نعنا در منزل برای کاهش هزینه‌های خانواده
5- تا حد امکان از مزی‌تهای دانشجویی و دانش‌آموزی استفاده کنید. در مواردی مانند حمل و نقل عمومی یا بلیط ورود به موزه‌ها، در بسیاری از مناطق، تخفیف دانشجویی و دانش‌آموزی در نظر گرفته شده است. میتوانید با پرسیدن سوال این شانس را داشته باشید تا از این تخفیف‌ها بهره‌مند شوید و به کاهش هزینه‌های خانواده کمک کنید.
6- برای خرید کالا حتماً لزومی ندارد دنبال کالاهای برند، لوکس و یا گران قیمت بروید. میتوانید کالاهای دیگری را هم امتحان کنید که مارک چندان معروفی ندارند یا برند معتبری آن‌ها را تولید نکرده باشد.
7- از اپلیکیشن‌های مدیریت هزینه و نرم افزارهای حسابداری خانگی استفاده کنید. این اپلیکیشن‌ها میتوانند مانند یک کیف پول دیجیتال برای شما عمل کنند. ابتدا برای آن‌ها مقداری ورودی و خروجی تعریف میکنید؛ سپس با وارد کردن اسم و مقدار هزینه‌هایتان لیستی از اقلامی که خریده‌اید یا پو‌ل‌هایی که خرج کرد‌ه‌اید درست میکند. این لیست میتواند شامل انواع مالیت‌ها، کلاس‌های فرزندان، انواع خرید، قرض‌ها، قسط‌ها و موارد دیگر باشد؛ چیزی را از قلم نیندازید. با این روش تاریخچه‌ی خرج کردن شما جلوی چشمانتان است. بعد از دیدن این لیست ممکن است تازه متوجه شوید که متقبل چه هزینه‌های غیر ضروری می‌شوید.
8- خرید عمده را فراموش نکنید. با استفاده از اپلیکیشن‌های مدیریت مالی و تهیه‌ی یک لیست میتوانید نیازهای خود را بشناسید. این شناختن شامل کیفیت ضرورت خرید و تعداد آن است. با دانستن این معیارها، میتوانید هر چند وقت یک بار برای خرید عمده سراغ عمده فروشی‌ها بروید. همیشه در خرید عمده قیمت هر کدام از اقلام پایین می‌آید؛ در نتیجه این به نفع شما است. ممکن است ابتدا فکر کنید برای خرید عمده نیاز به پول بیشتری نسبت به خرید جزئی دارید، اما این نکته را فراموش نکنید که نهایتاً این قضیه به نفع شما تمام می‌شود و همان مقدار جنس با هزینه‌ی کمتری به دست می‌آید.
9- اگر در برهه‌ای خاص در زندگی خود قرار دارید یا با بحران اقتصادی روبه‌رو هستید، تفریحات خود را محدود کنید یا تغییر دهید. برای آخر هفته‌ها تفریحات کم هزینه‌تری برای خود بچینید و کیفیت غیرمادی دیگری به آن‌ها بدهید. اگر قرار است به سفر کوچکی بروید بیشتر اقلام را از منزل با خود ببرید.
بردن اقلام خوراکی با خود برای کاهش هزینه در سفر
10- صرفه‌جویی در مصرف انرژی و آب را در نظر بگیرید. این مورد علاوه بر کاهش هزینه‌ی خانواده به محیط زیست هم کمک خواهد کرد. حواس خود را به زمان روشن ماندن وسایل برقی یا ماندن بی‌دلیل دوشاخه‌ی آن‌ها در پریز جمع کنید. در فصل‌های سرد میتوان با پوشش بیشتر از سرما دور ماند. نیازی نیست درجه‌ی وسایل گرمایشی را تا بیشترین حد بالا ببرید، پوشیدن یک لباس گرمتر یا یک لایه لباس بیشتر میتواند دمای بدن شما را حفظ کند. علاوه بر این سعی کنید حس زمستان و سرما را در فیزیک و روان خود دوست داشته باشید، این شرایط مدت محدودی در سال اتفاق میافتد. به هر حال تابستان با زمستان باید فرقی داشته باشد!
11- اگر اشتراکاتی دارید که از آن‌ها استفاده نمی‌کنید آن‌ها را لغو کنید. این اشتراک میتواند شامل انواع مجله، سایت‌های خدماتی، بسته‌های اینترنتی و دیگر موارد باشد.
12- برای هزینه‌های ضروری و غیرضروری تفکیک قائل شوید. در دوران‌ها و ماه‌هایی که با نگرانی می‌گذرانید از هزینه‌های غیر ضروری صرف نظر کنید.
13- ممکن است کالای ارزان قیمت برای کاهش هزینه به نظر شما گزینه‌ی خوبی بیاید اما در مواردی که معیار کیفیت محصول اهمیت دارد، دوام و عمر مفید کالا مهم‌تر است تا نیاز به تعویض مدام آن نباشد. یک ضرب‌المثل بریتانیایی می‌گوید:« من آنقدر پولدار نیستم که کفش ارزان قیمت بپوشم.»
14- از کارت‌های اعتباری جداگانه برای خریدها و مخارج استفاده کنید تا آمار و ارقام هزینه‌ها را بهتر در دست داشته باشید.
استفاده از کارت‌های مجزا برای مدیریت مالی
15- در آخر روحیه‌ی خود را حفظ کنید، نگرانی را وارد محیط خانواده نکنید و غم را به فرزندان کوچک انتقال ندهید. به آن‌ها نگویید که نمیتوانید هزینه‌های غیر ضروری را انجام دهید چون پول کافی ندارید، بلکه به آن‌ها بگویید این هزینه را نمیتوانید بکنید چون لازم نیست، منطقی نیست و ارزش صرف پول را ندارد.
بحث فقط بحران نیست!
مدیریت مالی لزوماً در مواقع بحران انجام نمی‌شود. مواردی هم هست که برای هدف‌های بزرگتر نیاز به کاهش هزینه‌ی خانواده است تا با پول کنار گذاشته شده کار مد نظر را انجام داد. سرپرست خانوار در هر خانوادهای با هر جمعیتی، با دید وسیع خود این موارد را هم در نظر دارد تا بر اساس اولویت، مدیریت مالی را انجام دهد.
